دکتر عبدالهادی حائری، صاحب نظر در حوزه مطالعات ایران
دکتر عبدالهادی حائری، استاد تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، متولد 1314، دوره کارشناسی خود را در رشته الهیات در دانشگاه تهران گذراند. او مدت نه سال در کانادا در رشته تاریخ و مطالعات خاورمیانه مشغول به تحصیل بود و پس از چند سال تدریس در دانشگاه کالیفرنیا، در سال 1357 به عنوان دانشیار در گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد استخدام شد. انتخاب کتاب وی با نام" نخستین رویارویی های اندیشه گران ایران با دو رویه تمدن بورژوازی غرب" به عنوان کتاب برگزیده سال و انتخاب ایشان به عنوان استاد نمونه کشوری ( سال1371-1370) از افتخارات این استاد برجسته می باشد. دکتر حائری در 23 تیرماه 1372 در مشهد درگذشت.
مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه با هدف زنده نگه داشتن یاد و خاطره این استاد برجسته دانشگاه، مصاحبه ای با دکتر محمدتقی ایمان پور، دانشجو و همکار دکتر حائری و استاد تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی انجام داده است، که در زیر می خوانید.
دکتر ایمان پور در خصوص حوزه کاری دکتر حائری گفت: وی با بررسی تحولات ایران از دوره مغول و صفویه تا معاصر و با تکیه بر اسناد و نوشته ها دوره های مختلف سعی کرده است به بررسی نگاه دوره های مختلف به غرب بپردازد.
وی با اشاره به کتاب "دو رویه تمدن بورژوازی غرب" دکتر حائری گفت: وی در این کتاب معتقد است که غرب دو رویه دانش و تکنولوژی و استعمار دارد که برای شناخت غرب باید هر دو رویه را مورد بررسی قرار داد.
دکتر ایمان پور با اشاره به اینکه دکتر حائری دیدگاه های علمی را به دور از تعصبات و نگاه های سیاسی بررسی می کرد، اظهار کرد: دقت زیاد وی در به کارگیری کلمات با بار علمی و لزوم به کارگیری اصول فارسی نویسی از ویژگی های نوشتاری وی بود.
وی با بیان اینکه حضور دکتر حائری موجب اعتبار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد بوده است، گفت: گروه تاریخ با حضور استادانی چون دکتر شریعتی، دکتر خواجویان و دکتر حائری به عنوان یکی از برجسته ترین گروه های آموزشی تاریخ در سطح کشور مطرح بوده است.
استاد تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی با بیان اینکه دکتر حائری بیش از 20 مدخل در دایره المعارف اسلام به چاپ رسانده است، یادآور شد: چاپ مقالات به زبان انگلیسی و تخصص وی در حوزه ایران باعث شده است وی به عنوان یک شخصیت بین المللی و صاحب سبک در ایران شناسی شناخته شود.
وی دکتر حائری را فردی نوگرا و مبدع در حوزه مطالعات ایران دانست و ادامه داد: در خصوص مباحث چگونگی برخورد ایرانیان با غرب و نظریات مشروطیت، وی به عنوان یک متخصص صاحب سبک شناخته می شد و نمی توان نوشته ای بدون ارجاع به مطالب وی در حوزه های مذکور یافت.
دکتر ایمان پور با اشاره به چاپ فصلنامه مطالعات ایران به همت دکتر حائری و دکتر خواجویان در دانشکده ادبیات و علوم انسانی گفت: فصلنامه مطالعات ایران به عنوان اولین و مطرح ترین مجله در حوزه تاریخ، با سبک و نگاه علمی به این رشته، خدمات بسیار مهمی به تاریخ کشور ارائه داده است.
وی با ابراز تاسف از اینکه دکتر حائری در سال های اخیر مهجور واقع شده است، ادامه داد: دکتر حائری انسان آزاده ای بود که به دلیل استقلال و عدم وابستگی، هیچگاه حاضر نشد از اصول خود کوتاه بیاید و این مهم مورد پسند افرادی که نگاه علمی و استقلال وی را نپذیرفتند، قرار نگرفت.
دکتر ایمان پور با اشاره به تاثیرگذاری روش علمی ایشان در میان دانشجویانش اظهار کرد: تربیت شاگردانی مطرح که خودشان در حوزه های تاریخ ایران به عنوان افرادی صاحب نظر شناخته می شوند، نشان از جاودانگی روش و سبک وی دارد.
استاد تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی در پایان به اهدای کتابخانه شخصی وی به دانشکده ادبیات و علوم انسانی اشاره کرد و گفت: همسر وی، خانم دکتر افشارنژاد، استاد گروه علوم ریاضی دانشگاه فردوسی مشهد، کتاب ها، فیش ها و تمام دست نوشته های ایشان را به کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی اهدا نمود.