شانزدهمین نشست از سلسله نشستهای تخصصی موزۀ دانشگاه فردوسی مشهد با موضوع «شعار روز جهانی موزهها در سال ۲۰۲۲» با سخنرانی خانم گلناز گلصباحی، مدیر مرکز فرهنگی موزهای هنر ایران چهارشنبه ۲۰ بهمنماه ۱۴۰۰ برگزار شد.
در این نشست ابتدا آقای امیرمحمّد باقرینژاد، دبیر جلسه به بیان پیشینۀ مختصری از فعالیتهای خانم گلصباحی پرداخت و در ادامه خانم گلصباحی دربارۀ شعار روز جهانی موزهها و تفسیر و تاویل آن سخن گفت.
خانم گلصباحی ابتدا درباره تاریخچه نامگذاری روز موزهها سخن گفت و اظهار کرد: درباره این امر در دهه۵۰ میلادی بحثی مطرح شد در شورای بین المللی موزهها که تأکید بر نقش آموزشی موزهها میکرد. این امر پشتوانهای شد برای تحولاتی که بعد از آن دهه در حوزه موزهها اتفاق افتاد. بویژه در دهه ۷۰ میلادی که به جلب نظر و توجه به موزهها تأکید شد و به دنبال آن در سال ۱۹۷۷، در نشست عمومی مسکو رویدادی به عنوان روز جهانی موزه مورد تصویب قرار گرفت.
تا آن زمان توجهات عمومی به موزهها بسیار اندک بود اما پس تصویب این روز رفتهرفته توجهات به موزهها رونق گرفت و از دهه ۹۰ میلادی با انتخاب اولین تِم و اولین شعار برای روز موزهها، این روز کاملاً رسمیت یافت و با اقبال متخصصان این حوزه روبهرو شد.
از آن سال به بعد هر دوره برای این روز شعاری با هدفی مشخص تعیین میشود تا امسال که شعار موزهها "قدرت موزهها" انتخاب شده است.
در ادامه خانم گلصباحی به فرآیند انتخاب شعار موزهها در سال ۲۰۲۲ پرداخت و گفت: گسترده شدن شورای بینالمللی موزهها مخصوصاً در دومین دهه قرن ۲۱ باعث رشد بدنه آن شده که بر این مبنا انتخاب شعار موزهها نیز دستخوش تغییر شده است و دیگر از شکل ساده و ابتدایی خارج شده و با همکاری متخصصان و هنرمندانی در این حوزه هر بار شعاری کاملتر انتخاب میشود. این رشد و شکوفایی از سویی کار را سادهتر کرده است؛ چرا که همگی صاحبنظران این حوزه در انتخاب شعار سهیماند و از دیگرسو کار مشکلتر شده است.
ایشان در ادامه افزودند: نکته دیگری که باید اضافه کنم این است که شعار موزهها از ابتدا تا کنون با هدفی مشخص انتخاب میشده است و همه آن شعارها دارای وجهی مشترک هستند که آنها را به هم پیوند میدهد، به عبارت دیگر موزهها قصد ندارند در هر دوره یک شعار را انتخاب کنند و پس از پایان دوره کنار گذارند، بلکه دوستتر میدارند که تمامی شعارها حامل پیامی مشترک با مناسبات جهانی و جزو برنامههای بلندمدت و میانمدت موزهها باشند.
ایشان در ادامه اظهار داشت: شعار روز جهانی موزهها بیشتر بر اساس مسائلی تعیین میشود که تمام جهان با آن روبه روست نه منطقه و کشوری خاص؛ مسائلی مانند مشکلات زیستمحیطی، تغییرات آبوهوایی و مشکلات اقلیمی که امروزه دغدغه بیشتر کشورهای جهان است، همچنین مسائلی مثل مهاجرت، پناهندگی و ... که مربوط به کشور خاصی نیست بلکه تمام کشورها با آن درگیر هستند.
مدیر مرکز فرهنگی موزهای هنر ایران در پایان به تبیین شعار روز جهانی موزهها در امسال پرداخت و افزود: ایکوم برای تحقق شعار امسال سرفصلهایی را پیشنهاد داده است که با این سرفصلها توسعه پایدار، محیط زیست پایدار و حقوق پایدار برای افراد محقق خواهد شد و اینگونه به هدف غایی شعار امسال که تبدیل جهان به جای بهتری برای زندگی است، نزدیکتر خواهیم شد.
برخی از این سرفصلها که بیشتر همسو با دغدغه محیطزیستی و تغییر اقلیم جهان است بدین شرح است:
استفاده از انرژیهای طبیعی، استفاده کمتر از کاغذ، کم کردن تولید زباله و همچنین عدم کاربرد مواد سمزا در موزهها.
هدف اصلی شعار در اصل آگاهی دادن است؛ این که چهگونه و چهطور میتواند این مسائل به پیشرفت تغییرات منفی اقلیمی و تخریب محیط زیست منجر شود.
دستاورد شعار امسال موزهها این خواد بود که موزهها پس از این آگاهی بر اساس امکانات خودشان در جهت پیشبرد این هدف حرکت کنند و جهان را تا آنجا که ممکن به جای بهتری برای زندگی تبدیل کنند.